jeden taki
  • każdy jeden
    13.12.2008
    13.12.2008
    Szanowni Państwo,
    chciałbym spytać, czy dość powszechny zwrot każdy jeden jest poprawny. Wydaje mi się, że nie – w takich np. zdaniach: „Zapewniam, że u nas każdy jeden będzie głosował za przyjęciem Euro” czy „Jak się postaram, to każdy jeden dąb zetnę”. Nie znalazłem na ten temat żadnych informacji w słownikach pod hasłami każdy i jeden.
    Pozdrawiam.
  • ten, tamten, ów, jeden, sam

    25.04.2024
    25.04.2024

    Szanowni Państwo

    od dłuższego czasu spotykam się z używaniem zaimka te w odniesieniu do rodzaju nijakiego. Podczas transmisji sportowych słyszę, że „te spotkanie toczone jest w szybkim tempie”, „świetne było te podanie”, „może zdobędzie w końcu te złoto”. Nie zdarza się to (a może te?!) oczywiście tylko komentatorom sportowym, taką samą manierę da się zaobserwować choćby u prowadzących programy informacyjne, wypowiadających się w telewizji ekspertów, polityków ...

    Brzmi to okropnie – co gorsza odnosi się wrażenie, iż niektórzy świadomie zastępują "pospolite" TO "uczonym" TE. Skąd to się bierze?

    Z pozdrowieniami

    Maciek

  • dwunasta jeden, dwunasta dwie
    13.04.2010
    13.04.2010
    Jak powiedzieć, że jest godzina 12.02: dwunasta dwa czy dwunasta dwie? Bardzo często spotykam się z drugim wariantem i nie wiem, z czego to wynika, bo przecież raczej nie mówi się dwunasta jedna, tylko dwunasta jeden.
  • na raz tylko jeden pkt
    11.04.2002
    11.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Oto moje pierwsze pytanie do Poradni, ale na pewno nie ostatnie. Mam bowiem mnóstwo różnorakich wątpliwości, a słowniki, niestety, nie radzą sobie z ich rozwiązywaniem. Ale zanim zadam to konkretne pytanie, proszę o jedno wstępne wyjaśnienie: dlaczego napisali Państwo powyżej, w „słowie wstępnym": „prosimy pytać tylko o jedną rzecz na raz” – chodzi mi o rozdzielną pisownię wyrażenia na raz. Azaliż nie stoi w słowniku (m.in. NSO PWN!), iż należy je pisać łącznie w znaczeniu 'jednocześnie'? A przecie właśnie taki sens ma tu owo wyrażenie. Uprzejmie proszę o pilną odpowiedź i – chyba – korektę.
    Pora na pytanie właściwe:
    Czy wyraz punkt należy uznać za pojęcie matematyczno-fizyczne i wobec tego jego skrót pkt w przypadkach zależnych pisać bez kropki, czy raczej traktować jak „zwykły” rzeczownik i stawiać kropkę w dopełniaczu itd., jak w skrótach mgr, dr, bp itp. Wydaje mi się, że słuszna, no i znacznie prostsza, jest ta pierwsza interpretacja. Tylko dlaczego słowniki (przeszukałem ich kilkanaście!) robią unik i podają hasło pkt wyłącznie w mianowniku? A może się mylę, może w którymś ze słowników określono ten „szczegół"?
    Serdecznie pozdrawiam Redaktorów Poradni, dziękując za tę cenną inicjatywę, jaką jest doradzanie via internet (Internet?).
    Krzysztof Szymczyk, Opole
  • jeszcze jeden wiersz
    21.04.2013
    21.04.2013
    Skąd boleść we mnie, która serce toczy
    i w smutek wpędza wylewając żale,
    co nie pozwala mieć w radości oczu,
    miotając myślą jak wzburzoną falą?

    Czy jest to poprawnie stylistycznie? Można mieć w radości oczy czy raczej radość w oczach? Jaką kategorią błędu jest radość oczu.
  • jedna tysięczna
    23.04.2001
    23.04.2001
    W podręczniku do matematyki mojego syna (IV klasa szkoły podstawowej) używa się dla określenia ułamków dziesiętnych 1/1000 nazwy jedna tysiączna – do tej pory powszechnie w szkołach używało się określenia jedna tysięczna. Która z tych form jest poprawna?
  • jedno- i dwupiętrowe
    11.06.2003
    11.06.2003
    Witam. Czy poprawny jest zapis z łącznikiem: jedno- i dwupiętrowe, staro- i nowotestamentalne? Czy można stosować taką formę zapisu w pracach naukowych? Dziękuję za wyjaśnienie.
  • Jedno pytanie na raz!
    13.03.2001
    13.03.2001
    1. Czym różni się zawieja od zamieci i zawieruchy?
    2. Która z form jest poprawna: chłopaki czy chłopacy i dlaczego?
    3. Czy sformulowanie „miasto Warszawa” jest pleonastyczne?
    4. Czym zajmuje sie kultura języka?
  • tacy badacze (,) jak…
    5.01.2014
    5.01.2014
    Szanowna Redakcjo,
    bardzo proszę o rozwiązanie mich wątpliwości interpunkcyjnych. Czy powinnam postawić przecinek w zdaniu: „Czytałam publikacje takich badaczy(,) jak Markowski, Janion czy Kwiatkowski”. Jedna z zasad mówi, żeby stawiać przecinek przed jak wprowadzającym wyliczenia, ale nie używa się go w konstrukcjach porównawczych.
    Z wyrazami szacunku
    Stała Czytelniczka Poradni
  • jedno na k…, drugie na d…
    31.12.2014
    31.12.2014
    Dzień dobry!
    Zastanawiałem się ze znajomym nad słowem kutas. Traktuję to słowo jako wulgarne i nazywam je przekleństwem. Plasuję je pod tym względem choćby blisko słów rozpoczynających się od ch czy k pod względem wulgarności. Pochodzę z Małopolski. Znajomy jest z Dolnego Śląska i twierdzi, że traktowanie tego słowa w ten sposób to specyfika małopolska, a on nie byłby skłonny nazwać go przekleństwem i plasowałby go obok takich słów jak np. dupa. Czy ma rację? Pytanie jest poważne.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego